Kookboek van Nederlands-Indië

Het is zover: het 'Kookboek van Nederlands-Indië' ligt in de winkel!

38 authentieke recepten uit vier eeuwen, met beknopte informatie over de auteurs en het tijdsperspectief. Verschenen bij uitgeverij Het Zwarte Schaap.

 

Allemaal recepten die vanaf de 17e eeuw zijn opgetekend. Hollanders dreven immers sinds 1602 handel op 'Indië' met de VOC. Uit dit verre verleden zijn bijzondere handgeschreven keukenrecepten bewaard gebleven, vooral die uit de 18e eeuw. 

De 19e eeuw heeft mooie recepten nagelaten in gedrukte vorm.

 

In deze compilatie van recepten die door de eeuwen heen zijn overgeleverd, volgen Karen en ik de sporen tot op het heden. Zo verbinden wij heden en verleden van twee culturen, wat bijdraagt aan goed en gezellig eten!

 

 

Ik bewerkte handgeschreven en gedrukte recepten uit de 17e, 18e en 19e eeuw, plus een handgeschreven recept uit 1935.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

(Zie afb.recept bebotok uit ms. KB, anno ca.1780 sign.KW13E43: 'boboto')

 

Er is weinig overgeleverd uit oude bronnen vanuit het Nederlands, maar wat er is, dat is de moeite waard! Hopelijk zijn er mensen die vanuit het Portugees of het Maleis of een mengtaal nog oude recepten kunnen doorgeven voor ons nageslacht; ik houd me aanbevolen daarvoor.

 

 

 

 

 

(zie afb.'sambal tammatti'; Gelders Archief, Huis Ruurlo, toeg.nr. 0894, inv.nr. 478). 

 

In de 18e eeuw is onder meer Catharina Mossel aan het woord met recepten van piendang en sambal met tomaat. Zij is de dochter van gouverneur-generaal Jacob Mossel. 

 

En dan Meintje Senn van Basel (zie afb.), die in de 19e eeuw verfijnde recepten overschreef die wij kennen uit de 17e eeuw uit 'De verstandige kock' (ed.1667!), naast Indische recepten waarin Portugese invloed duidelijk merkbaar is. Zij is de achterkleindochter van gouverneur-generaal Jeremias van Riemsdijk.

 

Voor de 19e eeuw heb ik overwegend geput uit gedrukte kookboeken, zoals het 'Oost-Indisch kookboek' uit 1866 en het 'Indisch kookboek' van Geertruida Gerardina Gallas-Haak (1872) uit Soerabaja. 

 

 

Karen Groeneveld nam de 20e en 21e eeuw voor haar rekening, en besteedt daarin niet alleen aandacht aan gedrukte kookboeken van pioniers op het gebied van de Indische kookkunst en aan recepten uit particuliere collecties, maar ook aan kookschriftjes uit de Japanse kampen.

En natuurlijk ook aan de tijd erna, na terugkeer van al die mensen, die zich een bestaan moesten veroveren in dit koude land, waar men niet gewend was gastvrij en spontaan eten, dat ook nog eens erg lekker was! De populariteit van de goede, authentiek Indonesische keuken spreekt voor zichzelf. 

Het 'Kookboek van Nederlands-Indië' kost 12,50 euro en is verkrijgbaar in de boekhandel.